Europese Commissie en Britse regering bereiken historisch handelsakkoord !

Met verklaringen von der Leyen.

ID:110761039 – AUTHOR:Rein Bracke –
BRUSSEL 24/12/2020 17:17 (BELGA) –
foto’s © Georges Janssens

Het vrijhandelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk is een “eerlijke, rechtvaardige en evenwichtige” overeenkomst die de Europese belangen zal beschermen. Dat heeft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen donderdag gezegd bij de aankondiging van de langverwachte deal. “Eindelijk kunnen we brexit achter ons laten. Europa blijft vooruitgaan”.

Nadat ze eind januari al uit de Europese instellingen verdwenen, verlaten de Britten op 31 december na het verstrijken van de overgangsperiode ook de douane-unie en de interne markt. Het donderdag bereikte akkoord over de handelsrelaties en andere samenwerkingsdomeinen vermijdt dat er die dag grootschalige verstoringen zouden ontstaan voor burgers, bedrijven en reizigers, stipte von der Leyen aan.

Von der Leyen maakt zich sterk dat het resultaat de Europese belangen zal beschermen. Het bevat “doeltreffende instrumenten” om te vermijden dat de concurrentie op de Europese markt wordt verstoord, legt samenwerking op domeinen als klimaatverandering, energie en transport vast en biedt Europese vissers voor een overgangsperiode van 5,5 jaar “volledige voorspelbaarheid”.

Het vrijhandelsakkoord verzekert dat de wederzijdse handel in goederen ook in de toekomst tariefvrij en zonder quota zal verlopen. Het bevat een kader voor een gelijk speelveld voor bedrijven op domeinen als staatssteun, sociale normen en milieubescherming, een bindend mechanisme voor geschillenbeslechting en de mogelijkheid voor beide partijen om “corrigerende maatregelen” te nemen.

De toegang van Europese vissers tot Britse wateren bleef tot het allerlaatste moment het grootste struikelblok. Uiteindelijk kwamen beide partijen een overgangsperiode van 5,5 jaar overeen waarin de vangstquota voor Europese vissers in de Britse wateren gefaseerd worden verminderd met 25 procent van de huidige vangstwaarde.

Daarnaast zijn er afspraken gemaakt om het weg-, trein- en luchtverkeer tussen de Britse eilanden en het Europese vasteland te vrijwaren, om de energiesamenwerking, bijvoorbeeld offshore, gaande te houden en om sociale zekerheidsstelsels te coördineren.

Mits financiële bijdrage kunnen de Britten ook blijven deelnemen aan bepaalde Europese programma’s, zoals het onderzoeksprogramma Horizon.

Een tweede luik van het akkoord regelt de samenwerking tussen politie en justitie en moet verzekeren dat beide partijen samen blijven optrekken in de strijd tegen grensoverschrijdende misdaad en terrorisme.

Een laatste deel bevat afspraken over de uitvoering en naleving van het akkoord. Er wordt een gemeenschappelijke raad opgericht waarin alle problemen besproken kunnen worden, en beide partijen beschikken over vergeldingsmaatregelen wanneer het akkoord wordt geschonden.

Er wacht nu nog een race tegen de tijd om het akkoord tijdig van kracht te laten worden. Voor een volwaardig ratificatieproces ontbreekt de tijd. De lidstaten moeten nu de komende dagen de teksten analyseren en vervolgens unaniem instemmen met de ondertekening én de voorlopige inwerkingtreding van het akkoord vanaf 1 januari.

Sommige regeringen hebben daarvoor ook parlementaire toestemming nodig. De definitieve ratificatie van het akkoord in het Europees Parlement volgt pas in 2021.

De afspraken bieden volgens von der Leyen “solide fundamenten voor een nieuw begin met een oude vriend”. Toch zal de samenwerking op vele domeinen onvermijdelijk minder hecht worden dan ze voordien was, en gaan er voor het VK vele voordelen van het lidmaatschap verloren, aldus de Commissievoorzitter.

Eerder dan blij voelde de Duitse zich “tevreden en opgelucht” met de deal die het eerste vertrek van een lidstaat uit de Europese Unie definitief bezegelt. “Eindelijk kunnen we brexit achter ons laten. Europa blijft vooruitgaan”, verzekerde ze.